Antoni Hybel. Artysta doceniany. Zapomniany.


W poniedziałek, 25 listopada w Muzeum oficjalnie została otworzona nowa wystawa czasowa. Tym razem została ona zadedykowana Antoniemu Hyblowi – artyście z Ropy. Na ekspozycję złożyły się zbiory własne Muzeum, m.in. 21 prac Hybla: rzeźby i płaskorzeźba, konsole, obrazy, model urządzenia oraz słynne „polskie skrzypce ze skrzydlatą duszą”. Wernisaż, który zgromadził wiele osób zainteresowanych życiem i dorobkiem tego wybitnego mieszkańca Ropy otworzył prezes Oddziału PTTK w Gorlicach Jerzy Mrozek. O samej ekspozycji i o tematach jakie inspirowały Hybla opowiedziała kustosz Muzeum Katarzyna Liana. W dyskusji o znaczeniu artysty dla Ropy i Ziemi Gorlickiej mówili również  Sabina Laskoś z Gminnego Ośrodka Kultury w Ropie oraz wiceprzewodniczący Rady Powiatu Gorlickiego Roman Dziubina. Wśród gości biorących udział w wydarzeniu byli także Aleksander Augustyn kierownik Wydziału Oświaty, Kultury i Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego w Gorlicach oraz radne miasta Gorlice Bogumiła Burkot i Mariola Migdar.

Podczas wernisażu można było usłyszeć brzmienie skrzypiec wykonanych przez Antoniego Hybla według jego własnego projektu. Ten unikatowy instrument powstał 95 lat temu, w 1924 roku. Na nim, i dla porównania brzmienia na tradycyjnych skrzypcach zagrała Daria Szura, uczennica V klasy ze Szkoły Muzycznej im. I. Paderewskiego w Gorlicach w klasie skrzypiec. Wykonała dwa utwory: „Concertino” Grażyny Bacewicz i „Taniec hiszpański” Marcelego Popławskiego. Następnie opowiedziała o różnicy w budowie obu rodzajów instrumentu.

Dorobek Antoniego Hybla do dziś budzi wielki podziw. Powszechne uznanie zyskał zresztą także za życia twórcy. Artysta pozostawił po sobie różnorodną spuściznę. W zbiorach tutejszego Muzeum znajdująm.in.: rzeźby w drewnie lipowym, płaskorzeźba hr. Tarnowskiego, obrazy olejne, 2 modle maszyn oraz jeden egzemplarz skrzypiec wraz z futerałem. Muzeum Regionalne w Starym Sączu posiada dwa obrazy oraz również jeden egzemplarz skrzypiec. Instrument ten znajduje się również w zbiorach muzeum w Bieczu.  Rzeźby i obrazy oraz przedmioty użytkowe bogato zdobione rzeźbiarskimi detalami posiadają także osoby prywatne. Kilka rzeźb znajduje się w kościele pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Ropie. Są również w kościele w Grybowie. Kolekcja prac znajduje się w Szkole Podstawowej w Szymbarku. Na dawnym budynku poczty w Ropie można dostrzec balkon podpierany przez rzeźby dwóch atlasów – Żydów z Ropy Ankiela i Frojma –wykonane przez Hybla. Obaj „uwiecznieni” poczuli się tym faktem urażeni do tego stopnia, że nawet podali twórcę do sądu.

Antoni Hybel zmarł bezpotomnie. Ostatnim jego życzeniem było to, aby jego dłuta i wszelkie narzędzia pracy mające wartość i jeszcze przydatne przekazać najbiedniejszemu uczniowi z zakopiańskiej szkoły rzeźbiarskiej. Prośba ta nie została spełniona. Cenniejsze wyposażenie domu zabrali spadkobiercy. Opuszczony budynek z czasem zaczął niszczeć. Reszta wyposażenia, która tam została była rozkradana lub bezmyślnie dewastowana. Kilka lat temu pustostan podpalono. Obecnie Gmina Ropa planuje odremontowanie budynku i stworzenie w nim miejsca spotkań dla twórców.

Wystawa  „Antoni Hybel (1872 – 1946). Rzeźbiarz. Malarz. Konstruktor. Twórca „polskich skrzypiec ze skrzydlatą duszą”  będzie dostępna była do końca stycznia 2020 r.

Zadanie jest współfinansowane ze środków otrzymanych z Urzędu Miejskiego w Gorlicach.

Foto. S. Przybycień